Skip to content

Vrijheid in Oeganda

Misschien heb je het wel gemerkt, al die intense berichten die ik sinds kort op mijn Facebook zet. Als je me nog niet hebt verwijderd, zou ik deze berichten graag willen toelichten. Ik ben namelijk betrokken geraakt bij de Oegandese Revolutie, waar ik mijn steentje hoop bij te dragen aan hun vreedzame strijd voor vrijheid van dictatorschap.

Voordat ik begon met het actief posten op Facebook had ik al enkele maanden al mijn kritische sociale media berichten en blogs over de dictator in Oeganda verwijderd. Ik kom namelijk net terug van een stage bij de grootste oppositiepartij van Oeganda genaamd Forum for Democratic Change (FDC) waar ik onderzoek heb gedaan naar hoe jongeren vrijheid kunnen krijgen door hun dictatorschap te verruilen voor democratie. Zoals je wel kunt voorstellen, zou daar de huidige dictator (Yoweri Museveni) niet zo blij van worden, dit moest ik dus in het geheim doen.

Ik deed mij dan ook voor als toerist toen ik aankwam op het vliegveld Entebbe. Dit was nog even spannend, want er wordt vaak gezegd dat er een zeer goed georganiseerde intelligentie-dienst is in Oeganda die van alles op de hoogte is. Tijdens mijn voorbereiding had ik al meerdere malen gecommuniceerd via WhatsApp met lokale leiders en Oegandezen hier in Nederland, die moesten vluchten vanwege hun kritiek. Er was een kans dat de regering dit al in de gaten had, en ik dus in hun radar was. Gelukkig liet de Oegandese grens-controle mij achteloos het land binnen, zonder te vermoeden wat voor contacten, informatie en ervaring ik zou opdoen.

Ik ben mij al een paar jaar aan het specialiseren in vreedzame revolutie, en veel langere tijd in Afrika, waar ik mij goed op de hoogte houd van politieke ontwikkelingen. Het was dan ook erg bijzonder stage te lopen bij een groep die al jaren proberen zo’n vreedzame revolutie op te zetten, maar het erg moeilijk wordt gemaakt door het dictatorschap.

FDC conferentie waar ik een kleine speech mocht geven

Oeganda doet zich in eerste instantie voor als een fijn en veilig vakantieland, totdat je kritische vragen begint te stellen over de regering en corruptie. Dan laat het zich opeens op een heel andere manier kennen, waar je gewelddadig wordt gearresteerd, je het leven moeilijk gemaakt en in sommige gevallen zelfs vermoord. Vooral diegenen die niet bekend zijn, lijden er het meest onder en rotten weg in de cel, zonder veel hoop op een betere toekomst.

Het was dan ook belangrijk om voorzichtig te zijn met mensen te vertrouwen, uit de camera’s en onder de radar te blijven. Dit leidde tot spannende momenten, zoals mijn laatste stagedag dat ik naar het zwaarbewapende politiebureau werd gebracht in plaats van het kantoor. Het is nog steeds niet helemaal duidelijk wat er toe heeft geleid waar ik daar opeens naartoe werd gebracht, en ik had het geluk enkele dagen jaren naar Nederland terug te vliegen.

Er zijn op het moment drie oppositieleiders, welke ik allen heb kunnen ontmoeten. Stuk voor stuk inspirerende personen, vooral de president van die partij FDC, Patrick Oboi Amuriat (POA) en Bobi Wine gaven me veel vertrouwen dat er een mooie toekomst voor het volk van Oeganda in het verschiet ligt. Tijdens mijn stage kon ik mijn ideeën met hen delen, vooral op het strategische vlak van de vreedzame revolutie.

De drie leiders: Bobi Wine, Patrick Oboi Amuriat en Kizza Besigye

Vragen waar we ons mee bezig hielden (en houden) zijn: Hoe kan de macht naar het volk worden gebracht, ofwel hoe kan een democratie worden opgebouwd? Hoe kunnen we voorkomen dat er nieuwe dictators opkomen? Hoe kan de internationale gemeenschap er het best bij worden betrokken? Hoe kunnen vreedzame protesten beter worden georganiseerd? Hoe kunnen we de oppositie groeperingen samenbrengen? Hier hebben we nog steeds contact over en heb ik door mijn jaren van onderzoek al enkele goede suggesties over kunnen doen.

Het vreemde is wel dat zij (en vele anderen) ondertussen al meerdere malen zijn gearresteerd. Sommige zitten sinds ik weg ben in de gevangenis. Dit het gevolg van dat de onvrede steeds meer begint te borrelen, het volk steeds meer in opstand durft te komen (zoals in Algerije en Sudan), en het dictatorschap steeds agressiever wordt in haar maatregelen. Ze hebben het jaar 2019 het jaar van de actie benoemd, en het zou best kunnen daar binnenkort de strijd voor vrijheid daadwerkelijk begint.

Collega’s op kantoor FDC

Eén van de dingen die mij het meeste interesseren, is om fundamentele verandering teweeg te brengen. In Tunesië en Egypte zijn de dictators wel op een ‘vreedzame’ manier afgezet, de status quo is gelijk gebleven. Vooral hoe die status quo kan worden veranderd, is waar mijn scriptie over zal gaan en ik mij veel mee bezig houd. Hoe kan er echte vrijheid worden behaald?

Vandaag is het Dodenherdenking en morgen Bevrijdingsdag. Wij herdenken onze vrijheid van Nazi Duitsland, waar velen voor zijn gestorven. Het is fijn voor mij om weer in Nederland terug te keren na die drie maanden in Oeganda. Het is namelijk bizar om te ervaren dat je niet vrij kan zijn, en ik prijs mij gelukkig dat ik in een land ben geboren waar we al vrij zijn. Toch zijn er nog ontzettend veel landen waar de mensen nog niet vrij zijn, en ik hoop mij in te gaan zetten om die vrijheid op een vreedzame wijze werkelijkheid te maken.

Published inUncategorized
© Copyright 2021 | Erik van der Zanden